Zwierzęta w samolotach – zasady przewozu

Podróż z psem, kotem lub innym zwierzęciem za pośrednictwem samolotu może budzić wątpliwości, ale jak najbardziej jest to możliwe pod warunkiem, że zostaną spełnione określone wymagania. Gdzie zostały uregulowane zasady przewozu zwierząt i na jakich warunkach można dokonać takiego tranzytu?

Jakie przepisy regulują przewóz zwierząt samolotem?

Procedury w zakresie transportu zwierząt samolotem regulują przepisy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 576/2013 z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie przemieszczania o charakterze niehandlowym zwierząt domowych oraz uchylające rozporządzenie nr 998/2003. Te przepisy stosuje się do przewozu zarówno między terytoriami Państw Członkowskich, jak i między obszarem Państwa Członkowskiego oraz państwa trzeciego. Normy dotyczą wyłącznie przewozu o charakterze niehandlowym. Znajdą więc zastosowanie do osób, które chcą zabrać ze sobą czworonoga na wakacje, ale już nie przykładowo do wymiany gatunków między ogrodami zoologicznymi.

Jakie zwierzęta można zabrać ze sobą na pokład?

Pod pojęciem zwierzęcia domowego rozumie się zwierzę, które towarzyszy swojemu właścicielowi lub osobie upoważnionej (na mocy pisemnego oświadczenia) lub za które osoba ta odpowiada. Szczegółowy wykaz gatunków zwierząt, które można ze sobą przewozić został wskazany w załączniku nr I do Rozporządzenia. Wśród dopuszczonych do tranzytu gatunków unijny ustawodawca wymienia:

• psy;
• koty;
• fretki;
• płazy;
• gady;
• ptaki (z ograniczeniami);
• gryzonie i króliki (z ograniczeniami);
• bezkręgowce (z ograniczeniami);
• ozdobne zwierzęta wodne (z ograniczeniami).

Ile zwierząt można zabrać ze sobą na pokład?

Zgodnie z art. 5 Rozporządzenia na pokład można zabrać ze sobą nie więcej niż 5 zwierząt domowych. Większa liczba dotyczy wyłącznie psów, kotów oraz fretek, pod warunkiem, że:

• przemieszczanie odbywa się w celu uczestnictwa w konkursie, wystawie, wydarzeniach sportowych lub szkoleniu i właściciel lub osoba upoważniona dysponują stosownym potwierdzeniem w tym zakresie;
• wiek zwierząt domowych wynosi ponad 6 miesięcy.

Jeżeli powyższe warunki nie są spełnione, a zwierząt jest więcej niż 5, zwierzęta muszą spełnić dodatkowe wymagania dotyczące profilaktyki zdrowotnej oraz kontroli weterynaryjnej. Zawsze należy upewnić się, czy przewoźnik dysponuje odpowiednią ilością miejsca na transport, jeżeli zwierząt jest więcej niż jedno.

Na jakich zasadach można zabrać ze sobą zwierzę domowe?

Przewóz psów, kotów oraz fretek jest dopuszczalny jedynie pod określonymi warunkami wymienionymi w art. 6 Rozporządzenia. Przede wszystkim muszą one zostać odpowiednio zaczipowane – za pomocą transpondera lub za pomocą wyraźnie czytelnego tatuażu wykonanego przed dniem 3 lipca 2011 r. (potrzebne jest potwierdzenie, że naniesienie tatuażu nastąpiło przed tą datą). Szczegółowe techniczne dotyczące transpondera wskazano w załączniku nr II (zgodność z normą ISO 11784/11785 oraz wykorzystanie technologii HDX lub FDX-B). Jeżeli danych z czipu nie da się odczytać, właściciel zwierzęcia musi na własną rękę zapewnić środki umożliwiające odkodowanie informacji.

Dla pozostałych gatunków zwierząt wymaga się oznakowania albo opisania z uwzględnieniem szczególnych cech danego gatunku pozwalających na ustalenie jego związku z dokumentem identyfikacyjnym.

Kolejnym wymogiem jest poddanie zwierząt szczepieniu przeciwko wściekliźnie. Dopuszczalne wymogi zostały wskazane w załączniku nr III rozporządzenia. Warto przede wszystkim zwrócić uwagę na datę podania szczepionki, jej ważność i rodzaj oraz wiek zwierzęcia. Musi on wynosić co najmniej 12 tygodni.

Względem przewożonych zwierząt należy zastosować środki profilaktyczne o których mowa w art. 19 Rozporządzenia. Chodzi o choroby i zakażenia inne niż wścieklizna.

Wreszcie każde zwierzę domowe musi posiadać prawidłowo wypełniony dokument identyfikacyjny. Ma on formę paszportu i zawiera następujące dane:

• umiejscowienie transpondera lub tatuażu, datę jego wszczepienia lub naniesienia albo datę odczytu oraz kod alfanumeryczny widniejący na transponderze lub tatuażu;
• imię, gatunek, rasę, płeć, datę urodzenia oraz wszelkie cechy charakterystyczne lub znaki szczególne;
• imię i nazwisko oraz dane kontaktowe właściciela;
• imię i nazwisko, dane kontaktowe oraz podpis upoważnionego lekarza weterynarii, który wystawia lub uzupełnia dowód identyfikacyjny;
• podpis właściciela;
• informacje dotyczące szczepienia przeciwko wściekliźnie wraz z datą badania;
• informacje dotyczące zastosowania profilaktycznych środków zdrowotnych w odniesieniu do innych chorób niż wścieklizna;
• inne informacje dotyczące stanu zdrowia zwierzęcia domowego.

W wyjątkowych sytuacjach można otrzymać zgodę na przewóz zwierząt niespełniających wskazanych wyżej wymagań, np. młodszych niż 12 tygodni lub takich, względem których nie zastosowano środków profilaktycznych. Każdorazowo wniosek jest oceniany indywidualnie.

Względem zwierząt innych niż psy, koty lub fretki wymagania są bardzo podobne z tą różnicą, że (co oczywiste), nie wymaga się szczepień przeciwko wściekliźnie.

Warunki przewozu zwierząt między terytorium państwa członkowskiego a państwem trzecim

Jeżeli zwierzę jest transportowane między Państwem Członkowskim UE a państwem trzecim, np. Islandią, Macedonią lub Czarnogórą, poza wskazanymi wyżej wymaganiami niezbędne jest okazanie informacji, że zwierzę zostało poddane badaniu poziomu przeciwciał przeciwko wściekliźnie metodą miareczkowania. Zwolnienie z tego wymogu jest dopuszczalne wyłącznie w określonych warunkach.

Jeżeli w kraju, gdzie badanie jest wymagane następuje jedynie międzylądowanie, podróżny składa jedynie oświadczenie, że zwierzę nie miało kontaktu z innymi zwierzętami chorymi na wściekliznę i pozostało w zamknięciu w środku transportu (np. kojcu) albo na terenie portu lotniczego.

W przypadku zwierząt innych niż psy, koty lub fretki niezbędne może okazać się wwiezienie ich przez punkt wjazdu podróżnych.

Przed zaplanowaniem lotu warto zapoznać się też z regulaminem przewoźnika lotniczego w zakresie warunków transportu zwierząt. Różnie mogą wyglądać warunki przewozu zwierząt na pokładzie, w luku bagażowym lub jako cargo, a także warunki transportu psa-przewodnika.